دلیران جانباز

.
مجموعه مقالات با عناوین: نگهبانان ایران؛ نهضت های ملی ایران و قهرمانان استقلال ایران.

در اثر حاضر جنبش‌های ایرانیان، سرگذشت رهبران قیام‌ها و حکمرانان و سلاطین حافظ ایران پس از گسترش اسلام در ایران بررسی شده است .مباحث کتاب در سه بخش با این عناوین فراهم آمده است :بخش اول با عنوان ((نهضت‌های ملی ایرانیان)) مطالعه‌ای است اجمالی درباره نهضت‌های ایرانیان بعد از حمله اعراب برای باز یافتن عظمت از دست رفته ایران .این بخش شامل چهار مبحث است ۱ :ـ از سقوط دولت ساسانی تا ظهور ابو مسلم خراسانی، ۲ـ از نهضت ابومسلم تا تشکیل دولت‌های مستقل، ۳ـ نهضت‌های اجتماعی، ۴ـ نهضت شعوبیه .در بخش دوم ذیل عنوان ((قهرمانان استقلال ایران)) از سرگذشت ایرانیانی سخن به میان آمده که از اوایل قرن دوم تا قسمتی از قرن چهارم هجری برای رهایی و استقلال ایران از سلطه خلفا دست به قیام زدند .برخی از این افراد عبارت‌اند از: ((ابومسلم خراسانی))، ((اسپهبد فیروز (سنبادگر)))، ((المقنع))، ((استاسیس))، ((پسر آذرک))، ((طاهر ذوالیمینین)) و ((مازیار پسر قارن)) .در بخش سوم که ((نگهبانان ایران)) عنوان دارد سرگذشت مدافعان ایران در برابر مغولان بیان شده است .این بخش در شش فصل با این عناوین فراهم آمده است :عقاب خوارزم (سلطان جلال‌الدین خوارزم شاه)، شیران هرات (مقاومت مردم هرات در برابر مغول)، مبارز آل مبارز (شاه منصور از سلسله آل مظفر)، صوفی لشکرشکن (شاه اسماعیل صفوی) نجات‌بخش (شاه عباس کبیر صفوی)، شاهین ابیورد (نادر شاه افشار).